Υπερηφάνεια και Προκατάληψη. Jane Austen.

Υπάρχουν ορισμένα αναγνώσματα, που όσες φορές κι αν τα διαβάσεις τα αναζητάς πάντα, όχι γιατι κάθε φορά ανακαλύπτεις κάτι νέο, μόλο που συμβαίνει και αυτό καθώς ωριμάζοντας αντικρίζεις νέες όψεις τους, αλλά κυρίως γιατί σου επιτρέπουν ελεύθερα και χωρίς την αγωνία του απροσδόκητου, να επενδύσεις το συναίσθημά σου στην ασφάλεια του γνώριμου. Ένα εξ αυτών των αναγνωσμάτων είναι το Περηφάνια και Προκατάληψη της Jane Austen. Αποτελεί φυσικά γεγονός, για μένα ξεκάθαρο και αδιαμφισβήτητο, πως κάθε δημιουργία της Austen "πάσχει" νομοτελειακά από την ανωτέρω διαδικασία καθησυχαστικής προσέγγισης μιας γνωστής πλοκής με την ευδιαθεσία, που το προκαταβολικά ευχάριστο τέλος ενός ρομάντζου εξασφαλίζει. Αυτό όμως που διακρίνει τις δημιουργίες της από άλλες ( κυρίως σύγχρονες, που κατεξοχήν βαλτώνουν στην ημιμέτρια επαναληψιμότητα ή για την ακρίβεια αντιγραφή η μία της άλλης, φαινόμενο που συναντά κανείς ενίοτε σε κείμενα ακόμα και των ίδιων δημιουργών, που αναπαράγονται με την ταχύτητα της εργοστασιακής, αυτοματοποιημένης αλυσίδας παραγωγής, τοποθετώντας στο χαρτί τις λέξεις σαν άλλα εξαρτήματα, ομοιόμορφα και τακτοποιημένα συναισθήματα ίδια με τα προηγούμενα και τα επόμενα) είναι πως στην Austen απολαμβάνεις, χωρίς να εξαναγκάζεσαι σε συμβιβασμούς ως προς την ποιότητα της γλώσσας και την έλλειψη πρωτοτυπίας, τη φροντισμένη απόδοση της πνευματώδους φύσης της δημιουργού. Οι ηρωίδες της διαθέτουν ποικιλία. Δεν υποκρύπτει αλήθειες ως προς την ανατροφή των γυναικών, δεν υποθάλπει χαρακτήρες υπό την φροντίδα μιας υποκριτικής προβολής ανύπαρκτων χαρισμάτων. Δημιουργεί ξεκάθαρα κοινωνικά περιβάλλοντα μέσα στα οποία κινούνται οι ήρωές της, ανθρώπινοι σε όλη τους την έκταση και αυτοδιάθεση, με τα ελαττώματα και τα προτερήματά τους, με χιούμορ, με κοινωνικό σχολιασμό, κριτική διάθεση σε ισορροπημένες διαστάσεις, χωρίς υπερβολές ή εξωραϊστικές ενέργειες. Οι χαρακτήρες της είναι αληθινοί μέσα στις συνθήκες που καλούνται να ζήσουν, ώριμοι καθώς διακρίνουν τα λάθη τους, τα επεξεργάζονται και προχωρούν παρακάτω.

Φυσικά το τέλος εξασφαλίζει την αποκατάσταση και τη χαρά, μη ξεχνάμε πως υπηρετεί τις συμβάσεις του ρομάντζου με happy end, ωστόσο το κάνει με ένα τρόπο που δεν προσβάλλει τη νοημοσύνη με την ελαφρομυαλιά του ανυπόστατου και της άκρατης χαράς, που ανήκει στη σφαίρα της ανοησίας. Από τις εκδόσεις Σμίλη.