Μια κόρη της Εύας. Ονορέ Ντε Μπαλζάκ.

"Καθισμένος στην πλατεία ο κλέφτης χειροκροτεί όταν θριαμβεύει η αθωότητα, θα της πάρει, ωστόσο, βγαίνοντας τα κοσμήματα". Ο Μπαλζάκ είναι ο μόνος συγγραφέας ή έστω από τους λίγους, που μπορεί να υπαινίσσεται και να ομολογεί ξεκάθαρα, να εξυψώνει και να εξεφτελίζει, να αποθεώνει και να υποτιμά στο ίδιο έργο, στις ίδιες συνθήκες, τους ήρωές του. Γιατί; Γιατί απλά είναι ο Μπαλζάκ. Αυτός ο δαίμονας της λογοτεχνίας, ο ζωγράφος της πένας, ο σμιλευτής του λόγου, διαθέτει ένα εκφραστικό μεγαλείο μαζί με το οποίο δίνει μάχη για να βγει κάθε φορά κερδισμένος ο αναγνώστης, που θα έχει τη τύχη να διαβάσει κάποια δημιουργία του. Μια παράγραφος της χειρότερης στιγμής του Μπαλζάκ έχει τη δύναμη να ξυπνήσει ακόμα και την πιο ληθαργική συνείδηση και να προκαλέσει την αναγνωστική απόλαυση. Ο Μπαλζάκ μπορεί να υπονομεύει αλλά δεν αυτοϋπονομεύεται ακόμα κι όταν χρησιμοποιεί τον εαυτό του στα έργα του εκφράζοντας μέσω αυτού τις πιο αμφιλεγόμενες διαθέσεις και ιδιαιτερότητες, γιατί έχει τη βαθιά γνώση τους και έτσι μπορεί να τις παραθέτει όχι με την απάθεια του ασυνείδητου αλλά με τη μαεστρία του πνευματώδους, που μπορεί να μετατρέπει σε προτέρημα το ελάττωμα της ιδιοσυγκρασίας του με το μαγικό ραβδάκι της τέχνης του λόγου, στην προκειμένη περίπτωση. Έτσι διεκδικεί το δικαίωμα να αναλίσκει χωρίς να αυτοαναλίσκεται στην μικροπρέπεια του εντυπωσιασμού, γιατί ακόμα κι όταν κομπάζει τού το συγχωρείς με όλη σου τη νόηση και την καρδιά παραταγμένες σύμφωνα με τις επιταγές του κι αυτό γίνεται ενστικτωδώς αναγνωρίζοντας πως τούτος ο καλλιτέχνης έχει παιδέψει τη γλώσσα και έχει παιδευτεί από αυτήν χωρίς να καταθέσει τα όπλα με την επιμονή του τρελού και τον ασκητισμό του βαθιά θρησκευόμενου, και έχει καταφέρει να την τιθασεύσει και να της επιβληθεί. Και σε αυτή του τη δημιουργία ο κοινωνικός σχολιασμός της αριστοκρατίας βρίσκεται στο κέντρο της αφηγησής του, όχημά της ο έρωτας και φυσικά οι δραματικές εξελίξεις, πιστές σύντροφοι πάντα της θερμόαιαμης γαλλικής του διοσυγκρασίας. Σχολιάζοντας με την καλλιεργημένη του οξυδέρκεια την κοινωνία σε κάνει να βλέπεις πως απλά δεν πέρασε ούτε μια μέρα από την εποχή του μέχρι τώρα.

Οι διάλογοι μπορούν να απομονωθούν σε ειδικό βιβλιαράκι περί της ευφυΐας της ανθρώπινης ματαιοδοξίας, της ιδιοτέλειας και κακεντρέχειας, του ξελογιάσματος και του αισθησιασμού, αλλά και της ευφυΐας, της εκτίμησης και της ανιδιοτέλειας. Οι περιγραφές του ανενδοίαστα αποδίδονται σε συλλήψεις ενός πνεύματος σε υπερδιέγερση και οι παρατηρήσεις του είναι τόσο ρεαλιστικές και βαθιά φιλοσοφικές, που αφήνουν απασχολημένη την σκέψη σου για καιρό. Από ποιον άλλον, αν όχι απ'τον Μπαλζάκ, θα διαβάσετε τις μεγαλύτερες και ίσως πιο ντροπιαστικές αλήθειες για τον άνθρωπο και το κοινωνικό του οικοδόμημα;